|
|
|
Πληροφορίες για
την Κρήτη
Γεωγραφία
Τόπος έντονων αντιθέσεων, η Κρήτη
βρίσκεται ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική
λειτουργώντας σαν ένα είδος φυσικής γέφυρας που ενώνει
τις τρεις ηπείρους γεωγραφικά και πολιτιστικά. Είναι
το πέμπτο σε μέγεθος νησί στη Μεσόγειο με έκταση 8.335
τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το σχήμα του νησιού είναι
στενόμακρο με μήκος 257 χιλιόμετρα. Στο πλατύτερο σημείο
του φτάνει τα 60 χιλιόμετρα, ενώ στο στενότερο, στην
περιοχή της Ιεράπετρας, δεν ξεπερνά τα 12 χιλιόμετρα.
Το νησί της Κρήτης βρίσκεται στη Νότια είσοδο του Αιγαίου
πελάγους, και πάντα ήταν πόλος έλξης για ταξιδιώτες
μεταξύ της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Η Κρήτη
βρίσκεται σε μια γεωλογικά ασταθή περιοχή και παλιότερα
είχε επηρεαστεί από συχνούς σεισμούς, μερικοί από αυτούς
στην χάλκινη εποχή, που δημιούργησαν σημαντικές καταστροφές
σε παλάτια και πόλεις. Υπήρξαν και κάποιες άλλες περιβαλλοντικές
αλλαγές με μικρότερη ισχύ που επέδρασαν στην ιστορία
του νησιού. Για παράδειγμα, η απόδειξη σπιτιών και λιμανιών
σε πολλά μέρη στις ακτές του νησιού αποδεικνύουν ότι
το επίπεδο της θάλασσας ανέβηκε σε σύγκριση με τα αρχαία
χρόνια.
|
Η γεωλογική κατάσταση και οι σεισμικές
αναστατώσεις που υπόφερε το νησί στους αιώνες το γέμισαν
με εκατοντάδες σπηλιές και πέτρινα καταφύγια μερικά
μικρά, και άλλα αχανή. Στους πιο κοντινούς αιώνες, όπως
και πολλές φορές στο παρελθόν, οι σπηλιές χρησιμοποιήθηκαν
από Κρητικούς φυγάδες ή ως σημεία επιβίωσης και αντίστασης.
Πολλές συνδέθηκαν με την Χριστιανική θρησκεία. Ακόμα
και σήμερα υπάρχουν πολλές εκκλησίες σε Κρητικές σπηλιές.
Περίπου τα δύο τρίτα όλης της επιφάνειας του νησιού
αποτελούνται από ορεινές περιοχές ακανόνιστες και άγονες.
Το νησί δεν έχει πλεύσιμους ποταμούς, παρά μόνο βραχώδης
ποταμούς ροής.
|
|
Επαρχίες
και Νόμοι
Η Κρήτη χωρίζεται στους νομούς Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου
και Λασιθίου, οι οποίοι με τη σειρά τους υποδιαιρούνται
σε επαρχίες. Ο νομός Χανίων χωρίζεται στις επαρχίες
Κυδωνίας, Αποκορώνου, Σφακίων, Κισσάμου και Σελίνου,
ο νομός Ρεθύμνου στις επαρχίες Ρεθύμνου, Μυλοποτάμου,
Αγίου Βασιλείου και Αμαρίου, ο νομός Ηρακλείου στις
επαρχίες Μαλεβιζίου, Τεμένους, Πεδιάδος, Βιάννου,
Πυργιώτισσας, Καινουρίου, και Μονοφατσίου και ο νομός
Λασιθίου στις επαρχίες Μιραμπέλλου, Λασιθίου, Σητείας
και Ιεράπετρας.
|
Νομός Χανίων
|
Ο νομός Χανίων καλύπτει το δυτικό
τμήμα του νησιού και έχει έκταση 2.376 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Υποδιαιρείται σε πέντε επαρχίες: Σελίνου, Κυδωνίας,
Κισάμου, Αποκορώνου και Σφακίων. Οι κυριότερες πόλεις
του νομού είναι τα Χανιά, η πρωτεύουσα του νομού, και
το Καστέλι στην Κίσαμο. Οι κυριότερες κωμοπόλεις είναι
η Παλαιόχωρα, και η Κάντανος, στο Σέλινο, η Χώρα Σφακίων
στα Σφακιά. Ο νομός Χανίων παρέχει τουριστικές υπηρεσίες
και δραστηριότητες όλων των κατηγοριών, καλύπτοντας
όλες τις προτιμήσεις.
|
Η πόλη των
Χανίων διατηρεί αναλλοίωτα όλα τα χαρακτηριστικά της
εποχής της Βενετοκρατίας. Τα Λευκά Όρη, που υψώνονται
πίσω από τα Χανιά και βυθίζονται στο Λιβυκό Πέλαγος
στα Σφακιά, έχουν πολλά φαράγγια και χαράδρες για τους
φυσιολάτρες ή τους ενθουσιώδεις ορειβάτες. Οι αμμώδεις
παραλίες και τα πεντακάθαρα νερά στη Φαλάσαρνα, την
Παλαιόχωρα και τη Γεωργιούπολη είναι ιδανικά για κολύμπι.
Οι μινωικοί, ρωμαϊκοί, βυζαντινοί και τουρκικοί αρχαιολογικοί
χώροι είναι δελεαστικοί γι'αυτούς που ενδιαφέρονται
για πολιτιστικές και ιστορικές εξερευνήσεις και πληροφορίες.
Η επαρχία Κισάμου, στο βορειοδυτικό άκρο του νομού Χανίων,
απλώνεται ανάμεσα στις δύο χερσονήσους της δυτικής Κρήτης.
Εκτείνεται από δυτικά μέχρι τη θάλασσα και νότια μέχρι
το Ελαφονήσι. Το Καστέλι είναι η πιο σημαντική πόλη
της περιοχής αυτής. Η πόλη αυτή έχει αρκετά ανεπτυγμένη
τουριστική υποδομή. Στον παραλιακό δρόμο από το Καστέλι
για το Ελαφονήσι μπορείτε να θαυμάσετε την άγρια ομορφιά
της δυτικής Κρήτης. Οι παραλίες στο Ελαφονήσι, τη Φαλάσαρνα
και τη Γραμβούσα είναι από τις ωραιότερες της Κρήτης.
Η επαρχία Σφακίων καλύπτει τη νοτιοανατολική περιοχή
του νομού Χανίων. Στα Σφακιά βρίσκονται οι ψηλότερες
κορυφές των Λευκών Ορέων: οι Παχνές (2.450μ.), το Κάστρο
(2.218μ.) και ο Τροχάρης (2.409μ.). Το άγριο τοπίο που
συνθέτουν είναι από τα πιο εντυπωσιακά της Κρήτης. Ο
επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την πανοραμική θέα ταξιδεύοντας
από τα Χανιά ως τα Σφακιά. Η αξέχαστη εμπειρία θα είναι
γι' αυτόν το πέρασμα του φαραγγιού της Σαμαριάς καθώς
και το ταξίδι που ακολουθεί μέχρι τη Χώρα Σφακίων με
καραβάκι.
|
Νομός Ρεθύμνου
Ο νομός είναι ένας από τους τέσσερις
νομούς της Κρήτης. Βρίσκεται ανάμεσα στο νομό Ηρακλείου
και το νομό Χανίων και υποδιαιρείται σε τέσσερις επαρχίες:
Ρεθύμνου, Μυλοποτάμου, Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου.
Οι κυριότερες πόλεις και χωριά της περιοχής είναι τo
Ρέθυμνο, η Αγία Γαλήνη, τα Ανώγεια και το Αμάρι.Οι
επαρχίες Ρεθύμνου και Μυλοποτάμου καλύπτουν τη βόρεια
ακτή του νομού Ρεθύμνου όπου είναι εύκολο να φτάσετε
από την πόλη του Ρεθύμνου.
|
|
Οι δρόμοι είναι πολυσύχναστοι
κι ασφαλτοστρωμένοι αλλά στενοί και με στροφές. Οι
εκδρομές σ' αυτή την περιοχή μπορούν να γίνουν κατά
μήκος της γραφικής παλιάς εθνικής οδού, ταξιδεύοντας
ανατολικά ή δυτικά, μεταξύ Ρεθύμνου και Χανίων και
Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Η κατασκευή της νέας εθνικής οδού απομόνωσε τα μικρά
χωριά που βρίσκονται εκεί τη δεκαετία του εβδομήντα,
γεγονός που ενισχύει την ομορφιά τους. Σ' αυτά τα
χωριά υπάρχουν κρυμμένοι μινωικοί ναοί, νεκροταφεία,
κατοικίες και παλάτια. Οι Βυζαντινοί έκτισαν πολλές
εκκλησίες στην επαρχία Ρεθύμνου. Μερικές από τις εκκλησίες
που χτίστηκαν αργότερα έχουν ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες
όπως η Παναγία η Καρδιώτισσα στα Μυριοκέφαλα. Η βενετική
εκκλησία στο Μοναστήρι του Αρκαδίου αποτελεί ένα από
τα ωραιότερα παραδείγματα βενετικού κτίσματος εκείνης
της εποχής. και ένα σύμβολο της αγάπης και της αυτοθυσίας
για την ελευθερία. Ο νομός Ρεθύμνου έχει πολλά παραδοσιακά
χωριά (Ανώγεια), βυζαντινές εκκλησίες και αρχαίες
τοποθεσίες.
Στο Οροπέδιο της Νίδας, ένα
από τα πιο όμορφα και τα πιο ιστορικά οροπέδια, ψηλά
στα βουνά του Ψηλορείτη βρίσκετε το σπήλαιο Ιδαίο
Άντρο το οποίο εικάζεται ότι ήταν ο τόπος όπου γεννήθηκε
ο Δίας ή ο τόπος όπου ανατράφηκε σύμφωνα με μια άλλη
εκδοχή.
|
Nομός Ηρακλείου
|
Ο νομός Ηρακλείου είναι ο μεγαλύτερος
της Κρήτης, έχει το μεγαλύτερο πληθυσμό, ενώ είναι και
η πλουσιότερη περιοχή της έχοντας το μεγαλύτερο κατά
κεφαλή εισόδημα. Ο νομός Ηρακλείου υποδιαιρείται σε
7 επαρχίες. Οι επαρχίες Μαλεβιζίου, Τεμένους και Πεδιάδος
βρίσκονται στα βόρεια παράλια και οι επαρχίες Πυργιώτισσας,
Καινουρίου, Μονοφατσίου και Βιάννου στο κέντρο και στα
νότια παράλια. Οι κυριότερες πόλεις της περιοχής είναι
ο Τυμπάκι, οι Μοίρες και η Άνω Βιάννος.Η κυριότερη πόλη
είναι το Ηράκλειο.
|
Οι κοιλάδες πίσω από την πόλη του Ηρακλείου παράγουν
κάποια από τα κυριότερα προϊόντα όπως είναι η σουλτανίνα,
το κρασί Μαλεβίζι και οι ποικιλίες σταφυλιών Ροζακί.
Σ' αυτές τις κοιλάδες ο Άγγλος αρχαιολόγος Άρθουρ Έβανς
ανακάλυψε το μινωικό Παλάτι της Κνωσού, τα ερείπια ενός
μεγάλου πολιτισμού.
Μια χαμηλή οροσειρά υψώνεται στο μέσο του νομού και
κατεβαίνει στην Πεδιάδα της Μεσαράς. Η εύφορη Πεδιάδα
της Μεσαράς καλλιεργείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Εκεί
βρίσκονται σημαντικές μινωικές, ελληνικές και ρωμαϊκές
αρχαιολογικές περιοχές οι μεγαλύτερες από τις οποίες
είναι η Φαιστός, η Αγία Τριάδα και η Γόρτυνα. Η εντυπωσιακή
κορυφή του Ψηλορείτη, 2.456 μέτρα πάνω από την επιφάνεια
της θάλασσας, είναι ορατή σχεδόν από όλα τα σημεία του
νομού Ηρακλείου. Είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή κατά τη
διάρκεια του χειμώνα όταν είναι καλυμμένη με χιόνια.
Ο νομός Ηρακλείου έχει αρκετά αξιοθέατα. Σίγουρα θα
σας φανούν ενδιαφέροντα τα ερείπια ενός από τους μεγαλύτερους
πολιτισμούς, η πιο ωραία συλλογή μινωικών ευρημάτων
στον κόσμο και. οι βυζαντινές εκκλησίες που είναι διασκορπισμένες
παντού. Υπάρχουν ακόμα βενετικά κάστρα και σιντριβάνια.
Η ιστορική άποψη συνδυασμένη με τις οροσειρές των βουνών,
τις κοιλάδες και τη θάλασσα κάνουν το Ηράκλειο μια όμορφη
και ενδιαφέρουσα περιοχή. Οι παραλίες στην Αγία Πελαγία
και τη Χερσόνησο στα βόρεια, τα Μάταλα και τους Καλούς
Λιμένες στα νότια, προσελκύουν τους επισκέπτες με τα
ζεστά και καθαρά νερά τους. Θαυμάσια εστιατόρια και
ταβέρνες σ' όλο το νομό προσφέρουν τις σπεσιαλιτέ της
κρητικής κουζίνας.
Το ανατολικό τμήμα του νομού Ηρακλείου έχει τα μεγαλύτερα
παραθαλάσσια τουριστικά θέρετρα (Λιμένας Χερσονήσου),
μερικά από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά αξιοθέατα (Μάλια)
και αρκετές σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες.
Το νότιο τμήμα του νόμου Ηρακλείου περιλαμβάνει τις
επαρχίες Πυργιώτισσας, Καινουρίου, Μονοφατσίου και Βιάννου.
Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της περιοχής είναι η
Πεδιάδα της Μεσαράς που εκτείνεται ανατολικά από το
Τυμπάκι μέχρι την Άνω Βιάννο. Η πεδιάδα βρίσκεται ανάμεσα
σε χαμηλές οροσειρές στα νότια και τα βόρεια. Τα κύρια
προϊόντα της Μεσαράς είναι δημητριακά, ελιές και φρούτα.
Καλλιεργούνται όλο το χρόνο σε θερμοκήπια από τους κατοίκους
της περιοχής, ιδιαίτερα στα νότια.
|
Nομός Λασιθίου
Ο νομός Λασιθίου καλύπτει το ανατολικό
άκρο του νησιού. Στο νομό κυριαρχεί η οροσειρά Δίκτη,
η ψηλότερη κορυφή της οποίας είναι το Όρος Δίκτη που
βρίσκεται σε υψόμετρο 2.148 μέτρων πάνω από την επιφάνεια
της θάλασσας. Ο νομός χωρίζεται στις επαρχίες Μιραμπέλλου,
Λασιθίου, Ιεράπετρας και Σητείας. Οι κυριότερες πόλεις
είναι ο Άγιος Νικόλαος, η Ιεράπετρα και η Σητεία.
Μερικοί από τους αρχαιότερους οικισμούς της Κρήτης ανακαλύφθηκαν
στο νομό Λασιθίου. Σ' αυτούς συγκαταλέγονται η Βασιλική,
η Μύρτος, το Παλάτι της Ζάκρου, η Πραισός, ο Μόχλος
και τα Γουρνιά. Μια σημαντική αρχαία ελληνική πόλη,
η Λατώ βρίσκεται κοντά στην Κριτσά. Στα θαυμάσια αρχαιολογικά
μουσεία του Αγίου Νικολάου και της Σητείας εκτίθενται
κάποια από τα ευρήματα τόσο αυτών των ανασκαφών όσο
και άλλων.
|
|
Σύμφωνα με το μύθο, το Δικταίο Άντρο στο Οροπέδιο
του Λασιθίου ήταν ο τόπος γέννησης του Δία. Η περιοχή
γύρω από τον Άγιο Νικόλαο δεν είναι μόνο η πιο αναπτυγμένη
τουριστικά περιοχή αλλά και μια από τις πιο ενδιαφέρουσες.
Η εκκλησία της Παναγίας Κεράς κοντά στην Κριτσά έχει
μερικές από τις πιο καλοδιατηρημένες βυζαντινές νωπογραφίες
στην Κρήτη.
Ένα βενετικό κάστρο βρίσκεται στην Ελούντα. Η περιοχή
της Σητείας είναι γεμάτη βυζαντινές εκκλησίες, βενετικές
επαύλεις και αρχαίες μινωικές περιοχές. Το Μοναστήρι
του Τοπλού διαθέτει ένα μουσείο όπου εκτίθεται η συλλογή
των εικόνων του.
Η περιοχή έχει πολύ ωραίες παραλίες. Αρκετοί ορμίσκοι
ανάμεσα στην Ιεράπετρα και τη Μονή Καψά προσφέρονται
για κολύμβηση. Στην περιοχή του Βάι βρίσκεται ένα
μοναδικό φοινικόδασος.
Η επαρχία Ιεράπετρας είναι μια από τις τέσσερις επαρχίες
του νομού Λασιθίου. Η πρωτεύουσά της είναι η πόλη
της Ιεράπετρας. Η επαρχία Ιεράπετρας έχει μερικά καλά
παραδείγματα βυζαντινών εκκλησιών με τοιχογραφίες.
Υπάρχουν δύο αξιοσημείωτα μοναστήρια, η Μονή Ξακουστής
και η Μονή Φανερωμένης. Ανατολικά της Ιεράπετρας υπάρχουν
μερικές θαυμάσιες παραλίες στον κόλπο του Μακρυγιαλού.
Η επαρχία Σητείας είναι η μεγαλύτερη επαρχία του νομού
Λασιθίου σε έκταση και πληθυσμό. Τα βουνά είναι χαμηλότερα
απ' ότι σε άλλα τμήματα του νησιού αλλά παρουσιάζουν
ένα ξεχωριστό και ιδιόμορφο τοπίο. Οι παλαιότεροι
μινωικοί οικισμοί είναι στο Μόχλο, στο Παλαίκαστρο
και στο μινωικό Παλάτι της Ζάκρου. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν
το Φαράγγι των Νεκρών στη Ζάκρο και η ελληνιστική
περιοχή της Ιτάνου που βρίσκεται κοντά στο Βάι.
|
Ιστορία της Κρήτης
Οι Μινωίτες κυβέρνησαν εκτός από
την Κρήτη και άλλα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά, καθώς και
αρκετές πόλεις της ενδοχώρας. Τότε κατασκευάστηκαν τα
επιβλητικά παλάτια της Κνωσού, της Φαιστού και των Μαλίων
και της Ζάκρου που διατηρούνται ως τις μέρες μας. Κατά
τη διάρκεια αυτής της "Χρυσής Εποχής" κορυφώθηκε
η κατασκευή έργων τέχνης υψηλής αισθητικής και εντυπωσιακών
οικοδομημάτων. Κατά την ίδια περίοδο ο μεγάλος Μινωικός
στόλος κυριαρχούσε στη Μεσόγειο παρέχοντας πλούτο στο
νησί από το εμπόριο και προσφέροντας παράλληλα προστασία
από τους εισβολείς.
|
Λίγους
αιώνες αργότερα όμως, γύρω στο 1450 π.Χ., ένα
νέο κύμα καταστροφής χτύπησε την Κρήτη προκαλώντας
μεγάλης κλίμακας καταστροφές στα παλάτια και
τους οικισμούς. Το γεγονός αυτό μάλιστα είχε
σαν αποτέλεσμα τη εξαφάνιση του περίλαμπρου
αυτού πολιτισμού.
Το επόμενο κύμα εισβολέων, οι Δωριείς Έλληνες,
αφού κατέστρεψαν τις Μυκήνες στην κεντρική Ελλάδα,
εγκαταστάθηκαν στο νησί γύρω στο 1100 π.Χ. Οι
Δωριείς καθιέρωσαν ένα αριστοκρατικό τύπο πολιτεύματος
κάτω από τη διακυβέρνηση τους.
Η Κρήτη ήταν ένα στρατηγικό σημείο στην ανατολική
Μεσόγειο που αποτέλεσε πρόκληση για τη Ρωμαϊκή
αυτοκρατορία. Το 69 π.Χ. η Κρήτη έπεσε στα χέρια
των Ρωμαίων και έγινε Ρωμαϊκή επαρχία μέχρι
το 369 μ.Χ.
Η πρώτη περίοδος Βυζαντινής διακυβέρνησης διάρκεσε
από το 395 μ.Χ. μέχρι το 824 μ.Χ.. Κατά τη διάρκεια
αυτής της περιόδου η Κρήτη υπήρξε τμήμα της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία είχε πρωτεύουσά
της την Κωνσταντινούπολη.
|
|
Μετά την τελική πτώση της Κωνσταντινούπολης,
το 1453 μ.Χ., πολλοί επιστήμονες βρήκαν καταφύγιο
στην Κρήτη, με συνέπεια το νησί να γίνει κέντρο
για τις τέχνες και τα γράμματα. Κατά τη διάρκεια
αυτής της περιόδου, ο ξακουστός αγιογράφος Δαμασκηνός
φοίτησε μαζί με το Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, γνωστό
ως "Ελ Γκρέκο", στη σχολή της Αγίας
Αικατερίνης του Ηρακλείου.
|
|
Με το τέλος του 1648, ο Τούρκος
Αυτοκράτορας Οττομάν είχε υπό τον έλεγχό του
ολόκληρη την Κρήτη εκτός το Ηράκλειο, του οποίου
η πολιορκία κράτησε εικοσιένα χρόνια.
To 1821, όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση,
η Κρήτη συμμετείχε δυναμικά. Τελικά, μετά από
χρόνια σκληρών αγώνων οι Μεγάλες Δυνάμεις (Βρετανία,
Γαλλία, Ιταλία και Ρωσία) αποφάσισαν ότι η Τουρκία
δεν μπορούσε πλέον να ελέγχει την Κρήτη και
παρενέβησαν, έτσι ώστε οι Τουρκικές δυνάμεις
εκδιώχτηκαν το 1898 και διακηρύχτηκε η ανεξαρτησία
της Κρητικής Δημοκρατίας.
Η πολυπόθητη ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα
πραγματοποιήθηκε το 1913 με τη Συνθήκη του Λονδίνου.
|
Τον Απρίλη του 1941 οι Γερμανοί
επιτέθηκαν δυναμικά εναντίον της ηπειρωτικής
Ελλάδας και γρήγορα κατατρόπωσαν τις Ελληνικές
δυνάμεις και κυρίευσαν τη χώρα.
Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Κρήτη
ξεκίνησε την προσπάθεια ανασυγκρότησης, σε μια
εποχή που η υπόλοιπη Ελλάδα σπαρασσόταν από
Εμφύλιο Πόλεμο. Εξαιτίας αυτής της περιόδου
ειρήνης και του υπέροχου κλίματος της Κρήτης,
το νησί σύντομα έγινε μία από τις πιο πλούσιες
περιοχές της χώρας. Τα αγροτικά προϊόντα έγιναν
ο βασικός τροφοδότης της οικονομίας του νησιού.
|
|
|
Σήμερα ο τουρισμός σηματοδοτεί
μια νέα εποχή οικονομικής άνθισης στο νησί.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια χτίζονται αρκετά
ξενοδοχεία για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν
το τουριστικό κύμα, καθώς το ήπιο κλίμα και
η ξεχωριστή ομορφιά του νησιού προσελκύουν πολυάριθμους
επισκέπτες κάθε χρόνο απ' όλη την Ευρώπη.
|
|
|
|